Vergiye Tabi Kazançlar Nelerdir?; Vergiye tabi kazançlar, bir kişinin veya işletmenin gelir, malvarlığı, faaliyet veya kazançlarından elde edilen ve kanunlarla belirlenen kurallara göre vergilendirilen kazanç türleridir. Türkiye’de Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunu gibi düzenlemelere göre vergiye tabi kazançlar şunlardır:
Gelir Vergisine Tabi Kazançlar
Gelir Vergisi Kanunu’na göre gerçek kişilerin kazançları şu başlıklar altında vergiye tabidir:
a) Ticari Kazançlar
- Bir işletme veya ticari faaliyetten elde edilen gelirler.
- Örnek: Mağaza işletmek, imalat yapmak, e-ticaret gelirleri.
b) Zirai Kazançlar
- Tarım ve hayvancılık faaliyetlerinden elde edilen gelirler.
- Örnek: Tarla ürünleri, çiftlik işletmeleri.
c) Ücret Gelirleri
- Bir işverene bağlı olarak çalışılan işten alınan maaş, ücret, prim veya ikramiyeler.
d) Serbest Meslek Kazançları
- Kendi adına çalışanların sunduğu hizmetlerden elde ettiği gelirler.
- Örnek: Avukatlık, doktorluk, danışmanlık.
e) Gayrimenkul Sermaye İradı (Kira Gelirleri)
- Taşınmaz malların kiraya verilmesinden elde edilen gelirler.
f) Menkul Sermaye İradı
- Menkul kıymetlerden (hisse senedi, tahvil, bono vb.) veya mevduat hesaplarından elde edilen faiz, temettü gibi gelirler.
g) Diğer Kazanç ve İratlar
- Arızi kazançlar (devamlılık arz etmeyen gelirler) ve değer artış kazançları.
- Örnek: Gayrimenkul satış kazancı, arsa veya araç alım-satımından elde edilen gelirler.
Kredi Borcu Ödenmezse Hapis Cezası var mı
Kurumlar Vergisine Tabi Kazançlar
Kurumlar Vergisi, tüzel kişiliklerin elde ettiği kazançları vergilendirir:
a) Şirketlerin Ticari Kazançları
- Anonim şirketler, limited şirketler ve diğer tüzel kişiliklerin ticari faaliyetlerinden elde ettiği gelirler.
b) Yurtdışından Sağlanan Gelirler
- Türkiye’de faaliyet gösteren şirketlerin yurtdışındaki yatırımlardan elde ettiği kazançlar (çifte vergilendirme anlaşmaları dikkate alınır).
Katma Değer Vergisi (KDV) ile İlgili Kazançlar
- Mal ve hizmet satışlarından elde edilen gelirler KDV’ye tabidir.
- Örnek: Ticari işletmelerin sattığı ürün veya hizmetlerden elde ettiği gelirler.
Diğer Vergiye Tabi Kazançlar
a) Motorlu Taşıt Gelirleri
- Ticari araç kiralamadan elde edilen kazançlar.
b) Vergiye Tabi Priz ve İkramiyeler
- Piyango, çekiliş, bahis oyunlarından elde edilen kazançlar.
c) Arızi (Geçici) Kazançlar
- Sürekli olmayan, bir defaya mahsus yapılan faaliyetlerden elde edilen gelirler.
- Örnek: Bir kerelik işten elde edilen gelir.
Önemli Notlar
İstisna ve muafiyetlerden yararlanmak için beyanname ve diğer yasal süreçlere dikkat edilmelidir.
Vergilendirme, belirli bir gelir sınırını aşan kazançlar için geçerlidir.
Vergi oranları ve istisnalar her gelir türü için farklıdır ve kanunlarla belirlenmiştir.
